ONZE VERWEESDE MIJNSTREEK | DANNY ENGELSMAN
‘We hebben nu drie generaties
met doorgegeven ellende’
Sinds de opening in 2023 is Danny Engelsman een vaste bezoeker
van de huiskamer Ennúh van het Leger des Heils in Rolduckerveld.
Na een heftig leven met drugs heeft Danny Engelsman zijn verslaving aardig onder controle. Kleurrijke kleding, zijn huisdieren en een met de feestdagen extra gezellig ingerichte flat in de achterstandswijk Rolduckerveld helpen hem door zijn donkere perioden heen.
"
Ik ben in gedrag en kleding een vrij opvallende persoonlijkheid met een uitgesproken mening. Ik zeg wat ik denk en doe aan wat ik mooi vind en waar ik me prettig bij voel. Dat ik twee verschillende schoenen draag, vinden mensen wel bizar. Met mijn outfit wil ik laten zien dat ik niet in één vakje te stoppen ben. Ik heb echt mijn eigen stijl gemaakt. Ik zie er kleurrijk uit, juist als ik me donker voel. Mijn kleding fleurt me dan wat op.
Ik heb best wel een problematisch verleden met drugs, alcohol, politie. Ik groeide op in een achterbuurt in Venlo. Nu mag je op een schoolplein niet roken, maar toen stonden ouders met een blik bier en een joint te wachten op hun kinderen. Ik kon met mijn ouders over van alles praten, ook over seks, maar als ik over drugs begon, blokkeerden ze gewoon. Dan zeiden ze: van een joint ga je dood. Terwijl ik bij mensen thuis kwam die gewoon stonden te lachen als ze gebruikten. Als elfjarig kind snap je niet wat een verslaving is. Dus ik dacht: mijn ouders liegen. En omdat ik als kind al koppig was, ben ik het gewoon gaan proberen, om te bewijzen dat je van een joint roken niet dood gaat. Mijn ouders spiegelden mij altijd aan mijn jongste broertje. Die was slimmer, beter opgeleid, deed alles beter. Als ik stoned thuis kwam, flipte mijn moeder helemaal uit. Maar als hij dronken terug kwam van de scouting, werd het goed gepraat. Daardoor ging ik me ongewenst voelen. Nu begrijp ik dat dit niet terecht was, maar dat idee was wel in mijn kop gaan zitten.
‘Veel mensen zitten in de armoede, zijn
eenzaam en komen bij de voedselbank’
Met kerst, carnaval en pasen versiert Danny zijn flatje uitbundig om een gezellige sfeer te creëren, van de portiek tot aan zijn balkon.
Rond mijn zestiende merkte ik dat ik niet meer fatsoenlijk kon functioneren. Ik jatte geld van mijn ouders, stal kleding uit winkels en ging dealen. Toen ik meerdere vrienden dood zag gaan, wist ik dat mijn ouders gelijk hadden. Maar ja, toen zat ik al vast in de drugswereld. Rond mijn twintigste hebben mijn ouders me het huis uit gegooid. Omdat ik gewoon niet meer te hanteren was. Ik heb toen jaren in Heerlen op straat geleefd, ben meerdere keren aangehouden voor winkeldiefstal en kwam uiteindelijk terecht bij Mijnzicht, destijds een opvangplek voor zwerfjongeren. Van de twintig jongeren waren er achttien aan de dope. Zelfs de begeleiders gebruikten. En daar wordt het niet beter van. Ik nam drugs en dronk om maar niet te hoeven voelen, om de emoties onder controle te houden.
Dankzij een uitspraak van een rechter kon ik een flatje krijgen aan de rand van Rolduckerveld in Kerkrade. Ik zat nog steeds in de drugs scene en kon op een gegeven moment niet meer slapen uit angst voor het geweld. Toen wist ik dat ik moest stoppen. Ik was er klaar mee, zag geen heil meer in het vluchten. Met de drugs ben ik in 2019 van de ene dag op de andere helemaal gestopt. Als ik op een feestje nog eens een pilletje of speed gebruik, is dat voor de fun. De alcohol is nog wel een probleem. Als ik veel alleen ben en het gaat niet goed met me, ga ik teveel focussen op het negatieve. Dan weet ik niet meer hoe ik de fysieke en emotionele pijn kan hanteren en ga ik drinken om mezelf te verdoven. En dan moet ik weer uit een dal klimmen, een grens trekken en proberen uit die negatieve spiraal te blijven.
'Ik kan me geen huis voorstellen zonder dieren, dat is een graftombe'
Afkicken is niet makkelijk, zeker niet in combinatie met mijn psychische klachten. Gelukkig had ik een goede psychiater. Hij vond mij wel een uitdaging. Ik zei dingen waar hij zelf ook over moest nadenken. Hij leerde van mijn kijk op de wereld, zei hij. En hij kon mijn eerlijkheid waarderen. Als ik zei dat ik zijn schoenen lelijk vond, kon hij daar keihard om lachen. Gelukkig was hij geen psychiater die volgens het boekje werkte. Van andere psychiaters had ik elke diagnose gekregen die je maar kunt bedenken. Hij zei daarover: dat is complete bullshit, je bent niet schizofreen, dat gaat allemaal van tafel en we beginnen gewoon helemaal overnieuw.
Ik probeer altijd het positieve te zien. Ik heb een dak boven mijn hoofd, en wat geld in mijn beurs om eten en drinken van te kopen. Ik werk een dag per week als vrijwilliger op therapeutische basis bij de botanische tuin. Omdat ik al jaren last heb van een zware hernia en ook een probleem heb met mijn voet, kan ik het fysiek niet aan om meer dagen te gaan werken. Van de gemeente Kerkrade krijg ik naast mijn uitkering een klein bedrag voor sociaal-culturele activiteiten. Dat is bedoeld voor arme mensen om eens naar de bioscoop of een wedstrijd van Roda JC te kunnen gaan. Ik gebruik het voor een abonnement op de bibliotheek en Gaia Zoo. Als ik er uit wil ga ik naar de dierentuin om beestjes te kijken. Soms drink ik er koffie, maar geld om een broodje te kopen heb ik niet. Ik moet rond zien te komen van tachtig euro leefgeld per week. Omdat alles zoveel duurder is geworden, valt dat niet mee. Daarom rijdt mijn begeleider eens per week met mij naar Duitsland om daar boodschappen te doen.
Dankzij financiele steun van de gemeente Kerkrade kan Danny Engelsman het hele jaar door gratis naar Gaia Zoo.
Ik ben een paar keer in de week bij de huiskamer van het Leger des Heils voor een kop koffie, een maaltijd en wat gezelligheid. Dan praten we over het weer, de politiek, de situatie in het land. Dat het niet goed gaat, weet iedereen. Veel mensen zitten in de armoede, zijn eenzaam en komen bij de voedselbank. Na de sluiting van de mijnen kwam de werkeloosheid. We hebben nu drie generaties met doorgegeven ellende. Mijn opa gaf zijn problematische jeugd door aan mijn moeder en zij aan haar kinderen. En dat zie je veel hier. De volksbuurten zijn achterbuurten geworden. Er is hier nog steeds veel drugshandel.
Ze zijn de afgelopen jaren goed bezig om de achterstandswijken op te knappen. Ook de oude flats in Rolduckerveld gaan allemaal gesloopt worden. Er komen naast sociale huurwoningen ook luxe stadsvilla’s om het niveau van de wijk wat op te krikken. Maar wie zit er te wachten op koopwoningen van € 289.000? De meeste mensen zijn blij dat ze € 500 aan huur kunnen missen. Ze kunnen beter eerst meer betaalbare huurwoningen bouwen. Ik ben zelf al zes jaar op zoek, maar kom er gewoon niet tussen. Als ik reageer, sta ik op positie 300 van de 700 belangstellenden. En dan zijn er ook nog heel veel mensen die voorrang krijgen, zoals de Oekraïners. Natuurlijk hebben die opvang nodig. Maar er moet veel meer rekening gehouden worden met de noden van het eigen volk.
Alle gebouwen en flats in de achterstandswijk Rolduckerveld gaan tegen de vlakte en worden vervangen door een mix van sociale huurwoningen en kooppwoningen. Met een veelwijdig mega-project wil de gemeente Kerkrade de komende 10 jaar de leefbaarheid, veiligheid, armoede en eenzaamheid verbeteren.
Wat ik nog zou willen? Als eerste zou ik mijn gezondheid weer op peil willen krijgen, zodat ik pijnvrij kan leven. Verder: een leuke vriendin en een gewone eengezinswoning met een tuin. En ik heb ook nog een kinderwens. Als ik fysiek en mentaal op orde ben, zou ik weer willen werken, of me laten omscholen voor een betaalde baan.
Mensen die mij goed kennen zeggen dat ik eerlijk ben en behulpzaam. Ik ben zo vaak teleurgesteld in mensen, waardoor ik die kant van mezelf wat ben kwijt geraakt. Dan sluit ik me af, om mezelf te beschermen. En dan kan ik iemand aankijken met een blik waar je niet blij van wordt. Sommigen draaien zich dan om en lopen van me weg. Dat is dan maar zo. Aan de andere kant zou ik ook graag wat meer intimiteit in mijn leven hebben. Geen standaard vrouw, en zeker geen modepopje, dat past niet bij mij. Liever een excentrieke vriendin, die zich niks aantrekt van de mode en wat influencers doen op social media, maar zelf nadenkt over wat ze mooi vindt en er een beetje uitspringt door anders en uniek te durven zijn.