ONZE VERWEESDE MIJNSTREEK | KIM HOOIVELD
‘Je kunt altijd mensen inspireren door iets op te zetten,
en het helpt jezelf ook nog’
Kim Hooiveld op haar trouwdag in de Buurttuin op Heerlerheide.
Na een moeilijke jeugd voelde Kim Hooiveld zich zo ellendig dat ze niet meer wilde leven. Nu is ze samen met haar levenspartner Domi Hendriks de drijvende kracht achter de Buurttuin en de jaarlijkse Buurtcamping, zodat ook mensen met weinig geld het vakantiegevoel kunnen ervaren.
"
Ik groeide op in de jaren tachtig in een mijnwerkerswoning in Rozengaard, een multiculturele wijk in Brunssum met veel werkeloosheid en opstandige jongeren. Mijn vader was internationaal vrachtwagenchauffeur, mijn moeder had een verleden met mishandeling en veel gezondheidsproblemen. Bij ons thuis was het veilig, maar in de wijk speelde genoeg, met ruziënde ouders die niet goed waren voor hun kind. Ik moest steeds op m’n hoede zijn. Als je niet voor jezelf kon opkomen werd je gepest. Op m’n achtste was ik al zo onzeker, dat ik depressieve gedachten had over het leven. Om dat te verbloemen, ging ik de komiek uithangen. Ik verzon gekke dingen om leuk gevonden te worden. Ik nam als een spons alles in me op, was continu bezig om anderen en mezelf te behoeden voor gevaar.
Op mijn dertiende werd ik het vriendinnetje van de vier jaar oudere leider van de jeugd in Rozengaard. Hij had aanzien, en als ik naast hem liep kon mij niks meer gebeuren. Hij stal uit stalletjes in tuinen of brak in bij woningen in onze eigen wijk. Met de gestolen spullen ging hij naar zijn moeder, die mocht als eerste uitzoeken wat ze kon gebruiken. Die vond dat prima, want ze had geen geld en was alcoholist. De hele mijnstreek stond in de overlevingsstand. En zo is het waarschijnlijk nog steeds. Als je opgroeit in een gezin waar dat gedrag normaal is, dan geef je het ook door.
Kim Hooiveld in haar woonkamer, met op de achtergrond een poster met Amy Winehouse. Ze overhandigde Hugo de Jonge in Den Haag het plan voor het Nationale Programma Heerlen-Noord. Haar uitspraak ‘Je moet het negatieve bestrijden met het positieve’ werd de kop van een artikel in de krant. ‘Als ik in een dipje zit en naar dat krantenknipsel kijk, dan denk ik: Ja Kim, nu even doorpakken. Ook als het moeilijk is.’
Dat ik op m’n vijftiende met dat vriendje ging samenwonen, heeft mij gevormd. Het was niet goed voor mijn ontwikkeling, omdat ik nooit een echte puber kon zijn. Ik moest na school boodschappen doen, voor hem eten koken en het huis schoonmaken. Er was altijd iets aan mij wat niet goed was: hij vond me te dik, wilde weten waar ik was en wie ik ontmoette. Het maakte me super onzeker en uiteindelijk suïcidaal. Omdat ik in de overlevingsstand stond, had ik niet door dat ik depressief was. Na vier jaar vluchtte ik terug naar mijn ouders.
Woonkamer van Kim en Domi in Heerlerheide, de buurt in Heerlen Noord waar eens de Oranja Nassau III mijn stond.
Als puber was ik niet bezig met de mijnen die dicht waren gegaan. Van de boosheid en verbittering kreeg ik niet veel mee. Behalve dat familieleden verhalen vertelden over ongelukken en hoe die in de doofpot werden gestopt. De meeste impact van de mijnsluiting had het schooladvies over de opleidingen die we konden volgen. Schoolverlaters kregen steevast een beroep geadviseerd in de zorg, de horeca, de bouw of de autobranche, omdat alleen in die sectoren werk te vinden was. Achteraf gezien een grote fout, omdat talenten hierdoor niet benut werden. Ik koos voor een opleiding tot verzorgende, omdat die school dicht in de buurt was. Ik maakte de opleiding niet af en ging werken, eerst achter de bar in een tenniscentrum en later bij een tankstation en een cafetaria. Op een dag duwde de manager van het tankstation me tegen de muur en probeerde me te kussen terwijl zijn vrouw voor in de zaak met een vertegenwoordiger stond te praten.
Bij de aangifte gaf de agent me het advies om geen zaak te beginnen, omdat deze man mijn toekomst kapot zou kunnen maken. Hij had een goede positie binnen Kerkrade. Ik stopte met werken, kon de huur van mijn flatje niet meer betalen en werd opnieuw depressief. Via het sociale platform Hyves, de voorloper van Facebook, kwam ik in contact met een oude bekende. Bij de allereerste date vertelde ik eerlijk dat ik niks had en dat het niet goed met me ging. Door mijn openheid en eerlijkheid werd hij verliefd op me. Toen de politie en de deurwaarder kwamen om me uit de flat te zetten, mocht ik bij hem komen wonen. Dankzij hem ben ik in therapie gegaan. Daar werd ik me bewust dat ik een kort lontje had, omdat ik niet eerlijk was tegenover mezelf. Ik moest leren om uit te spreken wat ik echt voelde en wat mijn mening was. Daar leerde ik dat je negativiteit alleen kunt bestrijden met positiviteit. Mijn vriend heeft me in deze periode altijd gesteund en proberen te begrijpen. Zonder hem weet ik niet of er nu nog zou zijn.
‘Van veel mensen uit mijn generatie is niet veel terecht gekomen. Ze leven vaak nog in armoede, zitten in hun eigen bubbel en kunnen weinig bijdragen aan hun omgeving’
Dit kunstwerk van Serge Verheugen op het viaduct over de Euregioweg werd de lijfspreuk van Kim en Domi in de tijd dat ze elkaar net hadden leren kennen.
Toen ik uit mijn depressie kwam, en weer wist wie Kim was en wilde zijn, lagen we te ver uit elkaar. Hij wilde gamen, en ik had mijn creatieve kant ontdekt. Ik wilde in de culturele wereld iets gaan doen met de nieuwe Kim: iets ondernemen, creatieve ideeën uitwerken, gaan zingen. Die kans kreeg ik in 2017, waar ik in een Goudshop in Geleen van de eigenaar creatieve workshops mocht organiseren en geven. De voorkant van de winkel richtte ik in met kunstwerken en ik nodigde kunstenaars uit om live in de etalage te komen schilderen. Domi was in dezelfde straat met ongeveer hetzelfde concept bezig. Hij is muzikant en bracht een podium naar ondernemers toe. We waren bezig om de stad levend te maken. We brachten tumult, zoals Domi altijd zei.
In de tijd dat we verliefd werden op elkaar, had ik een uitkering en 40 euro leefgeld. Af en toe zong ik op een open podium. Ik gaf dat eerlijk door aan de gemeente, met de vraag hoe ik dat het beste kon regelen. Tot mijn verbazing kreeg ik tijdens het gesprek te horen dat ik zou worden beboet omdat ik in bandjes had gezongen. In die tijd had Domi zoveel stress, dat hij op een avond dronken van mijn balkon was geklommen en zijn rug brak. Dankzij mijn zorgachtergrond kon ik hem zelf verplegen. De pandemie was net uitgebroken en we gingen buiten revalideren. Zo ontdekten we al wandelend de verwaarloosde volkstuin bij Versiliënbosch en kregen we het idee om een Buurttuin te creëren. We schreven een plan voor een culturele ontmoetingsplek waar bewoners met weinig geld laagdrempelig met natuur, kunst en cultuur in aanraking komen en gingen aan de slag. Nu, drie jaar later, is het een plek waar bezoekers liefde, warmte en saamhorigheid ervaren.
‘Ik houd van Heerlen en zie
dat het hier steeds beter wordt’
Omwonenden uit Heerlerheide komen elke zaterdag kienen op de buurttuin.
Van veel mensen uit mijn generatie is niet veel terecht gekomen. Ze leven vaak nog in armoede, zitten in hun eigen bubbel en kunnen weinig bijdragen aan hun omgeving. De mensen hebben het zwaar en vinden het moeilijk om binnen het systeem te functioneren en de goede keuzes te maken. Of ze zijn met andere zaken bezig, zoals criminaliteit. Geld verdienen met drugs is hier eigenlijk nooit gestopt. Het is makkelijk om iemand in armoede in te palmen. En niet alleen jongeren worden geronseld om drugs te kweken of te verkopen. Het is zelfs gebeurd bij een oude dame. Het is lastig om aan te pakken, omdat het allemaal achter de voordeur gebeurt. Wel ben ik positief over de aanpak van burgemeester Roel Wever, om op een andere manier panden te controleren en om in Den Haag te pleiten voor meer politieagenten.
Het zijn vooral de jongeren uit de eigen buurt die fietsen en scooters stelen. Zij vervelen zich, hangen buiten rond, halen kattenkwaad uit en dat geeft een onveilig gevoel. Jongeren tonen geen respect meer voor de wijkagent en oudere bewoners. Maar ook voor hen is het een moeilijke situatie.
Ze voelen zich vaak niet begrepen. Als de gemeente jongeren een eigen honk geeft, dan worden ze weer weggestuurd vanwege geluidsoverlast. Sinds vader en moeder allebei moeten werken om het te kunnen redden, krijgen kinderen van hun ouders minder mee in de opvoeding. Ze groeien meer individualistisch op, ook door alle digitale communicatie.
Ze worden teveel afgeleid en hebben te weinig fysieke, persoonlijke ontmoetingen met andere mensen.
Op een verder leeg veld in Heerlerheide staat een overkapte constructie van beton waar jongeren samen komen.
De armoede in de regio trekt mensen met sociale en mentale problematiek uit heel Nederland aan, omdat hier de huren nog betaalbaar zijn en de mentale zorg beter is. Daardoor is het bijna onmogelijk om in de wijk waar je bent opgegroeid een huurwoning te krijgen. De toestroom van mensen met een rugzakje kwam in de jaren tachtig op gang en is nooit gestopt. Het zorgt er mede voor dat de psychische problematiek en de criminaliteit hier bovengemiddeld hoog blijven.
Omdat ik zelf iets wilde gaan doen aan de problematiek in de wijken van Heerlen-Noord, heb ik me aangesloten bij de alliantie van het Nationale Programma. Er wordt echt gekeken naar de oorzaken vanuit het mijnverleden en organisaties en instanties ontwikkelen nu samen met de bewoners een integrale aanpak. Daarbij ligt de focus op de kinderen die nu en in de komende jaren geboren worden, zodat zij niet meer vanuit een achterstand aan hun leven beginnen. Die aanpak steun ik, en ik zou er graag iets aan toegevoegd zien. Je kunt een kind wel laten deelnemen aan een vormende activiteit als een Leerorkest, maar als het na een leuke middag thuis komt en er is geen eten of de ouders hebben weer eens ruzie, dan helpt dat Leerorkest niet om een beter leven te krijgen. Als je ouders zelf bepaalde lessen niet hebben geleerd, geven ze hun problemen onbewust door. Daar zouden ouders bij geholpen moeten worden.
Kim en Domi trouwen op de Buurttuin op 1 juni 2024 in witte kleding.
Na de ceremonie maken de gasten met spuitbussen verf van het past getrouwde stel een 'levend kunstwerk'.
In de zomer organiseren Kim en Domi een driedaagse Buurtcamping voor mensen met een kleine beurs.
Er zijn activiteiten voor de kinderen, er is eten en muziek. Het idee achter de Buurtcamping is dat gezinnen
het vakantiegevoel ervaren zonder veel geld te hoeven uitgeven.
Ik houd van Heerlen en zie ik dat het hier steeds beter wordt. Heerlen is in bloei. De missie van Domi en mij is dat de bewoners zelf verantwoordelijk worden voor de Buurttuin. Ik gun het niemand om zich zo ellendig te voelen als ik vijftien jaar geleden. Mijn doel is dat mensen niet meer de deur achter zich dichtrekken en de rolluiken naar beneden doen, maar het vertrouwen terugkrijgen in andere mensen. Iedereen kan iets doen voor anderen. Je kunt altijd mensen inspireren door iets op te zetten, en het helpt jezelf ook nog.